Kontrast
  • English
  • Badania naukowe

    Działalność naukowa Katedry realizowana jest w pięciu głównych obszarach badawczych. Są to: historia gospodarcza, historia cywilizacji, studia miejskie oraz teoria i ochrona dziedzictwa kulturowego, ekonomia kultury.

    I. Historia gospodarcza
    1.  Rozwój gospodarczy Europy Środkowej
    2. Historia gospodarcza Małopolski XVI-XX wieku
    3. Rozwój społeczno-gospodarczy i przestrzenny Galicji

    II. Historia cywilizacji
    1. Historia kultury
    2. Historia cywilizacji europejskiej
    3. Dziedzictwo kulturowe Europy Środkowej
    4. Historia architektury i urbanistyki

    III. Studia miejskie
    1. Studia nad rozwojem miast i urbanistyką w XIX i XX wieku
    2. Rozwój przestrzenny i problemy urbanistyczne Krakowa w XIX-XX
    3. Współczesne dylematy rozwoju Krakowa
    4. Teoria i praktyka rewitalizacji historycznych dzielnic i miast

    IV. Teoria i ochrona dziedzictwa kulturowego
    1. Dziedzictwo kulturowe
    2. Zarządzanie dziedzictwem kulturowym
    3. Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO

    V. Ekonomia kultury
    1. Aspekty polityki kulturalnej
    2. Zarządzanie instytucjami kultury
    3. Przemysły kreatywne
    4. Muzea i muzealnictwo

    Badania mają charakter interdyscyplinarny. Szczególne miejsce w pracach badawczych zajmuje tematyka Galicji, Krakowa, fenomen miasta, zarządzanie dziedzictwem kulturowym oraz ekonomia kultury.

    Galicja
    Katedra jest obecnie jednym z nielicznych w Polsce ośrodków naukowych zajmujących się wielowymiarową reinterpretacją przemian gospodarczo-społecznych i przestrzennych Galicji. Prowadzone badania są niezbędne dla analiz porównawczych nad rozwojem Europy Środkowej w dobie kapitalizmu, a także stanowią istotny wkład do badań nad dziedzictwem kulturowym tego regionu. Podejmowane przez pracowników – zwłaszcza pracowników Zakładu Historii Gospodarczej, kierowanego przez prof. UEK Krzysztofa Brońskiego – studia dotyczą różnych problemów rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego Galicji.

    Kraków
    Badania nad dziejami Krakowa i jego rozwojem zajmują od blisko sześćdziesięciu lat szczególne miejsce w kierunkach badawczych podejmowanych przez pracowników Katedry. Owocem tych badań było ukazanie się pod koniec lat 70. XX w. pierwszego tomu Dziejów Krakowa pod redakcją prof. Janiny Bieniarzówny po ukazanie się w 2016 r. trzeciego wydania książki prof. Jacka Purchli Kraków w Europie Środka, będącej syntezą historii i kultury Krakowa w cywilizacji europejskiej, obejmującą całe spektrum dziejów miasta – od czasów najdawniejszych po współczesność.

    Miasto
    Zakład Dziedzictwa Kulturowego i Studiów Miejskich – pod kierunkiem prof. Jacka Purchli – rozwija z  powodzeniem interdyscyplinarne badania nad rozwojem miast oraz teorią i ochroną dziedzictwa kulturowego. Traktując miasto jako złożony organizm – wypadkową procesów społecznych, ekonomicznych, politycznych i kulturowych – prof. Purchla stworzył nowoczesny warsztat „urbanologa”. Drugim istotnym wątkiem działalności naukowej Zakładu są podejmowane już od połowy lat siedemdziesiątych – pionierskie wówczas – badania nad architekturą XIX i XX wieku.

    Ekonomia kultury
    W ramach Katedry prowadzone są prekursorskie w skali polskiej badania z zakresu ekonomii kultury  dotyczące społeczno-ekonomicznych uwarunkowań funkcjonowania sektora kultury i wpływu różnych przejawów kultury na rozwój ośrodków miejskich. Obejmują one m.in. ekonomiczne aspekty polityki kulturalnej, funkcjonowanie przemysłów kreatywnych i poszczególnych branży w ich ramach, rolę kultury i instytucji kultury w rewitalizacji obszarów zdegradowanych, funkcjonowanie muzeów, zarządzanie dziedzictwem kulturowym, w tym obszarami zabytkowymi wpisanymi na listę UNESCO oraz badanie sytuacji artystów w miastach.

    Badania statutowe
    Wykaz prowadzonych tematów badawczych:

    • Problemy funkcjonowania kapitalizmu w Europie Środkowej w XIX wieku oraz okresie dwudziestolecia międzywojennego (1996-2009),
    • Dziedzictwo kulturowe wielkich miast polskich a transformacja: pole konfliktu czy czynnik rozwoju (2010-2011),
    • Galicja i jej dziedzictwo (2012-2014),
    • Kraków – Metropolia (od 2015).

    Projekty badawcze (2014-2016)
    W ramach krajowych i międzynarodowych projektów, obejmujących badania naukowe lub prace wdrożeniowe finansowane ze źródeł zagranicznych (UE i in.), w Katedrze realizowano 2 projekty pn.: (1) Cultural Heritage Counts for Europe: Towards a European Index for Cultural Heritage, międzynarodowy projekt finansowany przez EU Culture Programme; (2) SMART VALUE – Values and valuation as key factors in protection, conservation and contemporary use of heritage – project finansowany w ramach Joint Pilot Transnational Call for Research Proposals in Cultural Heritage – naborze projektów ogłoszonym przez European Joint Programming Initiative for Cultural Heritage and Global Change (JPICH).
    W ramach Grantów zbiorowych finansowanych z krajowych środków publicznych przeznaczonych na naukę w Katedrze zrealizowano 5 projektów: (1) Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania i implikacje działalności artystów w przestrzeni miast postsocjalistycznych – kierownictwo grantu NCN realizowanego we współpracy z Zakładem Rozwoju Regionalnego UJ, (2) Korpus witraży z lat 1800-1945 w kościołach rzymskokatolickich metropolii krakowskiej i przemyskiej; (3) Wykorzystanie technologii informatycznych (w tym GIS-u)   do optymalizacji prac związanych z planowaniem i realizacją budżetów obywatelskich – grant MARR; (4) Badania dotyczące twórczości Witolda Cęckiewicza – udział w grancie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego; (5) Dom polski w transformacji – wystawa i katalog.

    W ramach Grantów indywidualnych finansowanych z krajowych środków publicznych przeznaczonych na naukę w Katedrze realizowany był projekt: Instytucje muzealne z perspektywy ekonomiki kultury – grant NCN. Pracownicy Katedry wykazywali również starania w pozyskaniu grantów NCN, w ramach Składanych projektów badawczych (w tym: indywidualnie przez pracowników) złożony został projekt: CAPTURE-H. CAPability building Through Upgraded open on-line-learning for a Resilient European Heritage, Interreg Central Europe Programme. W ramach Badań statutowych Katedra zrealizowała 2 projekty: (1) Przemiany cywilizacyjne Galicji i jej dziedzictwo w Polsce południowo-wschodniej; (2) Kraków – Metropolia. W 25. rocznicę narodzin samorządu terytorialnego w III Rzeczpospolitej; (3) Kraków – Metropolia. Dylematy rozwoju.

    Natomiast w ramach Badań własnych (badania indywidualne, finansowane we własnym zakresie, nie badania statutowe) w Katedrze podejmowane były tematy zawiązane z: (1) Badaniem dotyczącym partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym; (2) Badaniem dotyczącym gospodarki i społeczności małych miast w Polsce południowej w okresie staropolskim i w XIX wieku; (3) Badaniem dotyczącym architektury i urbanistyki Krakowa w XIX i XX wieku; (4) Badaniem dotyczącym różnych aspektów historii gospodarczej Galicji.

    Pracownicy Katedry brali również udział w ekspertyzie: Elaboration of a model management plan for UNESCO World Heritage Cultural Properties, ekspertyza w projekcie realizowanym przez ICOMOS Polska i finansowanym ze środków NMF.